Her şey Web 1.0 ile başladı. Bu geliştirme, HTML tabanlı (tek boyutlu) bir bilgi sayfası etrafında dönüyordu ve temel olarak okumaya yönelikti. Basit web sayfaları oluşturmak için yalnızca iki programlama dili kullanıldı. HTML'ye ek olarak, CSS de kullanıldı. Ancak halihazırda çevrim içi olarak oldukça fazla bilgi bulunabilmesine rağmen yaygın değildi. Bunun sebebi ise aboneliklerin olmaması ve arama yapmanın hala çok uzun sürmesinden kaynaklı güvensizlikti.

Web 2.0, etkileşime daha fazla önem veren yeni programlama dillerini tanıttı. İnternet sahnesinde Facebook gibi sosyal ağlar ortaya çıktı ve Google ve Amazon gibi web devleri de dünya çapındaki web'de yerlerini aldı. Web siteleri daha etkileşimli ve dinamik hale geldi ve iletişimi kolaylaştırdı. Web 2.0, temel olarak web'in bir 'platform' olduğu fikrine dayanır. Böylelikle artık sadece bilgileri okumak değil, aynı zamanda yazmak ve paylaşmak da söz konusu oldu. Web 2.0'ın başlangıçta herkese açık ve erişilebilir olması ve merkezi olmayan özgür bir internet yaratması amaçlanmış olsa da, internet devlerinin verilerimizi toplanmasıyla sonuçlandı. Sonuç olarak Web 3.0 ortaya çıktı. Peki Web 3.0'ın tüm bu versiyonlardan farkı nedir? Neden internetin geleceği olarak görülüyor ve Web 3.0' ne gibi teknolojiler sunuyor? Gelin Web 3.0'ı birlikte inceleyelim.

Web 3.0 Nedir?

Web 3.0. Web 2.0'ın devamı ve dolayısıyla internet gelişiminin üçüncü ve son aşamasıdır. Web 1.0'ın internetin statik bir versiyonu olduğu ve Web 2.0'ın daha çok bir platform olarak işlev gördüğü yerde, Web 3.0'da internet uygulamaları birbirine daha uyumlu ve her zamankinden daha fazla kullanıcıya yöneliktir. Web siteleri ve uygulamalar, bilgileri giderek daha insani bir şekilde işlemesi hedeflenmiştir. Bunu da Blockchain, Yapay Zeka (AI), Nesnelerin İnterneti (IoT) ve Makine Öğrenimi gibi teknolojilerle mümkün kılar.

Web 3.0 kontrolün büyük teknoloji şirketlerinde değil, internet kullanıcılarında olduğu, internetin merkezi olmayan bir versiyonudur. Dünya çapında yaşayan bir felsefedir. Şu anda büyük ilgi gören ve üzerinde aktif olarak çalışılan bir gelecek vizyonudur. Web 3.0'da protokoller, internet altyapısı, platformlar ve uygulamalar merkezi olmayan bir yaklaşımla oluşturulur. Blockchain teknolojisi, kripto paralar ve NFT'ler Web 3.0'da önemli bir rol oynar.

Web 3.0 Özellikleri Nelerdir?

Web 3.0, özerklik ve mahremiyetin önemli bir rol oynadığı gelecekteki merkezi olmayan internetle ilgilidir. Ayrıca veriler, eşyalar ve kimlik tamamen size ait kalır ve artık büyük teknoloji şirketlerinin elinde değildir. Bu nedenle Web 3.0 kısmen, Facebook, Apple ve YouTube gibi platformların oluşturduğu, insanların verilerini toplayan, mahremiyetlerini ihlal eden ve kullanıcıların kendi içerikleri üzerindeki kontrolünü kısıtlayan duvarlarla çevrili bahçe ekosistemlerine karşı geliştirilmiştir. Ayrıca Web 3.0 geliştiricilerinin nihai hedefi, internetin kontrolünü internet kullanıcılarına geri vermek ve Büyük Teknoloji şirketlerini devre dışı bırakmaktır. Bütün bunlar, blockchain ve ilgili teknolojiler sayesinde teknik olarak mümkündür. Kripto para birimlerini, merkezi olmayan uygulamaları, akıllı sözleşmeleri, jetonları ve merkezi olmayan özerk kuruluşları (DAO'lar) dahildir.

Web 3.0 aynı zamanda 'internetin blockchain sürümü' ya da 'değerli internet' olarak da adlandırılır. Çünkü finansal değeri kripto paralarla kolayca takas edebilirsiniz. Belirli hizmetler, ürünler veya dijital öğeler için bir banka veya aracı olmadan yapılan ödemeler için kullanılır. Kısaca kendi dijital cüzdanınızla kendi bankanıza sahip olabilirsiniz.

Web3.0'da, internetteki hizmetleriniz için kripto jetonları veya kripto para birimi ile ödeme yapabilirsiniz. Tersine, internette yayınladıklarınız için de ödeme alabilirsiniz. Web 3.0'ın tüm bunları ve daha fazlasını sağlayan özellikleri ise şöyle sıralanabilir:

• İnternetin büyük bölümlerinin merkezi taraflara ait olması yerine, mülkiyet artık tasarımcılar ve kullanıcılar arasında bölünmüştür.
• Web 3.0 izin gerektirmez. Herkesin katılım için eşit erişimi vardır, hiçbir kullanıcı hariç tutulmaz.
• Web 3.0 güvenilirdir, üçüncü şahıslardan ziyade ödüllere ve ekonomik mekanizmalara dayalı çalışır.
• Ayrıca, kullanıcılar ve makineler verilerle iletişim kurabilecektir. Bu da, Web 3.0'ın semantik web ve yapay zeka olmak üzere iki önemli yapı taşı sayesinde gerçekleşebilir.

Web 3.0 Ne İşe Yarar?

Web 3.0 teorik olarak çok büyüyebilir, çünkü Web 3'ün volan etkisi çok büyük olabilir. Başlangıç ​​noktası, bir ekosistem olarak (kolektif olarak) ticari bir şirketin ürünü değil, ortak bir şey inşa etmenizdir. Kullanıcının özerkliğinin merkezi olduğu bir sisteme herkes katkıda bulunabilir ve ideolojik veya mali nedenlerle ne kadar çok insan katılırsa, o kadar çok geliştirici kendi uygulamalarını bu ekosistem için oluşturmak ister ve bu da kullanıcıların ilgisini çeker. Web 3.0 aracılar olmadan çalıştığından kullanıcılar ve içerik oluşturucular arasındaki karşılıklı ödüller birbiriyle uyumlu hale gelir. Bu aynı zamanda volan etkisine de neden olabilir.

Ancak en önemlisi herkes tarafından erişilebilir olmasıdır. Üçüncü bir tarafın müdahalesi olmadığı için, herkesin sanal ortamlar oluşturma ve başkalarının katılmasına izin verme izni vardır.

Bir platformun katılımcısı olarak, örneğin o platformun değerinin bir kısmına token şeklinde sahip olabilir ve bu jetonları satabilirsiniz. Yani kâr sağlayan bir platformdur. Diğer öne çıkan Web 3.0 avantajları ise şunlardır:

1. Kendi Verilerinizin Sahibi Olursunuz

Web 3.0, ideal haliyle tüm kullanıcılara, tüm verilere, tüm ağlara - tüm paydaşlara - eşit davranan bir tür ütopik internet gibi görünür. Çünkü kendi verilerinizin sahibi sizsiniz. Verilerinizi kiminle paylaşacağınıza siz karar verirsiniz. Böylece çok daha fazla kontrole sahip olursunuz.

Web3 kripto jetonları ve kripto para birimleri aracılığıyla değer alışverişini kolaylaştırdığından, kendi sosyal medya ifadelerinizden finansal olarak kar elde etme fırsatına da sahipsiniz.

2. Teknoloji Şirketlerine Bağlılığı Sonlandırabilir

Büyük teknoloji şirketlerinin şu anda internette çok fazla gücü var. Bunun da kişisel verilerimizi satmak, manipülasyon, yüksek fiyat uygulamak, gücü kötüye kullanmak, sansür uygulamak ve bazen haberleri sansürlemek gibi çeşitli dezavantajları vardır. Web 3.0'da bu olumsuz durumların karşısında durmak için geliştirilmiştir. Bu nedenle Web 3 geliştirmesini tekel ve kartellere karşı bir tür hareket olarak düşünebilirsiniz.

3. Veriler Birlikte Çalışabilir

Merkezi olmayan bir ağ, açık kaynaklı yazılım ve teknoloji ile farklı uygulamaların farklı platformlarda, ağlarda ve cihazlarda çalışması çok daha kolaydır.

4. Kontrol / Denetim yok

Web 3.0'ın teknik olarak 'denetimcileri' olmadığından, ikamet yeri, cinsiyet, etnik köken, gelir, yaş vb. ne olursa olsun herkesin erişimi vardır. Hükümetin düzenlemesi veya ticari mesajlar olmadan, dünyanın geri kalanıyla bilinmeye değer bilgiler paylaşılabilir.

5. Grafikler Daha Gelişmiştir

Web 3.0, gerçeklik ve sanallık arasındaki sınırları bulanıklaştırmayı mümkün kılar. 3D'nin tanıtımı, örneğin Facebook tarafından geliştirilen metaverse ile müzeleri çevrimiçi olarak ziyaret edebilir, spor etkinliklerine katılabilir ve ürün sunumlarını uzaktan gerçekleştirebilirsiniz.

6. Daha Az Maliyet Gerektirir

Web 3.0, uygulamaları dağıtmak istediğinden ve açık kaynak başlangıç ​​noktası olduğundan, yalnızca uygulamanın çalışmasını sağlayan blok zinciri ağına para ödersiniz. Bu da maliyetleri düşürür.

Web 3.0 Örnekleri

Web 3.0'ın teknolojileri ve örnekleri bu yeni nesil internet versiyonunu daha anlaşılabilir olmasını ve nerelerde, nasıl kullanılacağına dair öngörü oluşturabilir. Hala netleşmemiş bazı özellikleri ve açıkları olsa da geliştirilmeye devam ede Web 3.0 dijital geleceği şekillendirmek için atılmış en büyük adımlardan biridir. Peki adından sıkça söz ettiren Blockchain, SSI, NFT ve dApps gibi Web 3.0 örnekleri nelerdir?

Blockchain

Blockchain bir işlem teknolojisidir. Bir blockchain ağına eklenen veriler hakkında herhangi bir şeyi değiştirmenin teknik ve pratik olarak imkansız olduğu şekilde yapılandırılmış bir bilgisayar ağıdır ve sahibi yoktur. Blockchain ağındaki tüm bilgisayarlar, diğer bilgisayarlarla aynı bilgilere sahip olduğundan, bir kullanıcı veya bilgisayar korsanı, fark edilmeden veya gizlice bilgi ekleyemez veya kaldıramaz.

Self-Sovereign Identity (SSI)

SSI, Web3'ün bir başka önemli yönüdür. Dijital kimliğinizin saklanmasını ve yönetimini, harici sağlayıcılara bağımlı olmadan kendiniz yapabileceğiniz anlamına gelir. Bir kullanıcı olarak, verilerinizi yalnızca (ve seçerek) birlikte çalıştığınız taraflarla paylaşabilirsiniz.

Non Fungible Tokens (NFT)

NFT, takip edilemeyen dijital para birimidir. Ayrıca paraya çevrilemez, yeri doldurulamaz bir dijital sahiplik sertifikasına sahiptir. Bu sertifikayı dijital olarak oluşturabilir ve dijital bir nesneye (bir görüntü gibi) bağlayabilir ve ardından bir blok zincirine kaydedebilirsiniz. NFT bir resim, MP3 veya video değildir. Bir NFT, internette bir yerde bulunan dosyayı ifade eder.

Decentralized Apps (dApps)

Genellikle merkezi olmayan bir blockchain ağında akıllı bilgisayar programlarının ('akıllı sözleşmeler') kullanımı yoluyla özerk olarak çalışabilen bir uygulamadır. dApps, ağdaki hiçbir parçanın başka bir parçaya ne yapılacağına dair talimat vermemesini sağlar. Böylece ağdaki bir düğümün arızalanması durumunda ağın hala çalışabilmesine olanak tanır.

Decentralized Autonomous Organization (DAO)

DAO, anlaşmaların ve kuralların uygulanmasının (kısmen) bilgisayar yazılımı tarafından gerçekleştirildiği bir düzenleme yöntemidir. Yönetimin sorunsuz ilerlemesi için kullanılan DAO'lar CEO, CFO gibi yöneticilere gerek duymaz. Çünkü yönetim kuralları, blockchain’de kodlanır. DAO'lar tamamen erişime açıktır, bu da dolandırıcılığın önüne geçer.

Web 3.0 hala gelişmekte olan bir teknoloji olsa da Metaverse'deki benzeri görülmemiş ilgi ve gelişmeler, daha kişisel ve özelleştirilmiş bir tarama deneyimi sunar. Blockchain teknolojisi ise interneti Web 2.0'dan daha merkezi olmayan, daha adil ve daha güvenilir hale getirir. Tüm bunlar sayesinde siz de dijitalleşme süreçlerinize Web 3.0'ı dahil edebilir, yapay zeka teknolojilerinden yararlanabilirsiniz. Komtaş bu süreçte size uygun çözümler sunar, dijitalleşme süreçlerinizi sorunsuz tamamlamanız için hemen iletişime geçebilirsiniz.